Türkiye’de bireysel bağışçılık alanındaki eğilimler, bağış yapılan alanlar ve bağış yapma motivasyonları gibi birçok konunun ele alındığı Türkiye’de Bireysel Bağışçılık ve Hayırseverlik 2021 Raporu yayımlandı. Türkiye’de bireysel bağışçılığın ve hayırseverliğin durumunu mercek altına alan rapor önceki yıllara kıyasla Türkiye’de bireysel bağışçılığa dair olumlu bir tablo ortaya koyuyor.
Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı (TÜSEV) tarafından yayımlanan rapor, Koç Üniversitesi Sivil Toplum ve Hayırseverlik Araştırmaları Merkezi’nden Prof. Dr. Ali Çarkoğlu ve Doç. Dr. Selim Erdem Aytaç liderliğinde, Ekim-Kasım 2021’den geriye dönük son bir yıllık dönemi ele alarak Türkiye’nin 49 ilinin 143 ilçesinde toplam 1734 kişi ile yüz yüze yapılan görüşmeler sonucunda hazırlandı. Rapor Türkiye’de yaşanan gelişmelerin bireylerin bağış pratiklerine, hayırseverlik algılarına ve bu kapsamda STK’larla olan ilişkilerine ne şekilde yansıdığına dair yorum yapabilmeyi mümkün kılıyor.
İlki 2006 yılında yayımlanan ve Türkiye’de bireysel bağışçılık alanını izleyen tek kaynak olan rapor sonuçlarına göre bireysel bağışçılık ve hayırseverlik pratikleri önceki yıllara göre olumlu bir ivme kazanmış durumda. Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’de bir yılda yapılan tüm yardım ve bağışların toplam kişi başı değeri yaklaşık 983 TL olarak hesaplanıyor. Bağışlarını bir kuruluş aracılığıyla yapmayı tercih edenlerin oranındaki artışın yanı sıra, bireylerin farklı tür sivil toplum faaliyetlerine katılım oranlarında da artış kaydediliyor. Bu artışta COVID-19’un olumsuz etkilerine karşı bireylerin ve STK’ların çalışmaları, saha çalışmasına yakın dönemde yaşanan doğal felaketlerin yarattığı tahribatların giderilmesi konusundaki inisiyatifler ve 2021 yılının yaz aylarında meydana gelen orman yangınları sebebiyle tanık olunan yardım ve hayırseverlik faaliyetlerinin etkili olabileceği düşünülüyor.
Rapor verilerine göre bireylerin bağışlarını bir kuruluş aracılığıyla yapmayı tercih etmemesi büyük oranda ihtiyaç sahibiyle karşılaşma ve bağış yapacakları miktarla ilgili. Bağışlarını bir kuruluş aracılığıyla yapanların tercihlerini etkileyen konuların başında kurumlara duyulan güven ve kurumların şeffaflığı geliyor. Kişilerin bağışlarının en belirleyici etmeni ise duyulan güven ve bağışların amacına göre kullanımı olduğu belirtilirken bağışların kullanımına dair bilgilendirme ve geri bildirimde bulunulması ise genel kabul görüyor. Bilgilendirme yöntemleri arasında ilk sırada %49 ile SMS ve %35 ile telefon aracılığıyla iletişime geçilmesi tercih ediliyor.
Rapor verilerinin, Prof. Dr. Ali Çarkoğlu ve Doç. Dr. Selim Erdem Aytaç ile sivil toplum alanından uzmanların katılımıyla değerlendirildiği tanıtım toplantısı 14 Nisan tarihinde çevrim içi gerçekleşti. Toplantıda rapor sonuçları hakkında konuşan TÜSEV Genel Sekreteri Rana Kotan, TÜSEV’in kuruluşundan bu yana STK’ların karşılaştıkları sorunlara kalıcı çözümler üreterek, sivil toplumun daha elverişli bir ortamda çalışmasına katkı sunduğuna ve bu bağlamda da Türkiye’de bireysel bağışçılığı artırma hedefine dikkat çekerek, bireysel bağışçılık alanındaki değişimleri yakından takip edebilmek, yerel ve küresel olarak meydana gelen değişiklerin yansımalarını izleyebilmek için Türkiye’de alanında tek kaynak olma özelliğine sahip Bireysel Bağışçılık ve Hayırseverlik Raporu’nun her üç yılda bir hazırlanacağını belirtti.
